Szlaki piesze
Teren Suwalszczyzny równomiernie pokrywają szlaki piesze, wyznaczone i utrzymywane przez oddział suwalski PTTK, które w zasadzie nie omijają żadnej atrakcji regionu. Zdecydowana większość z nich nadaje się do pokonywania rowerem, a zimą nartami. Według przyjętych klasyfikacji dzielą się one na szlaki o znaczeniu ogólnopolskim, regionalnym oraz lokalnym.
Szlak międzynarodowy
E-11 Europejski Dalekobieżny Szlak Pieszy z Europy Zachodniej (z Amsterdamu przez góry Harzu, Brandenburgię, Pomorze, Mazury) do Rygi. Szlak wytyczony na terenie Polski przez PTTK i uzgodniony z Europejskim Związkiem Wędrownictwa; oznakowanie w terenie nie ma jednolitego koloru, gdyż szlak wykorzystuje kolorystykę oznakowania szlaków lokalnych, ale zawsze na kolorowym pasku musi być symbol E – 11.
Fragment suwalski:
szlakiem żółtym (Krzywe – Żytkiejmy) na odcinku od Pobłędzia [Rakówka] do Dziadówka, czerwonym do Łopuchowi (Prudziszki – Dziadówek), czarnym do jeziora Kamenduł, zielonym (Suwałki – Rutka-Tartak) od Udziejka przez Górę Zamkową, Jeleniewo, Prudziszki do Studzienicznego, czarnym (Stary Folwark – Studzieniczne) przez Osinki, Jez. Gałęziste do Starego Folwarku, zielonym (okołowigierski im. Antoniego Patli Stary Folwark – Stary Folwark) przez Magdalenowo, Wigry, Mikołajewo do Uroczyska Węgzał, niebieskim (Uroczysko Węgzał – Sejny) przez Wysoki Most, Karolin, Wierśnie do Gib, czerwonym (Jastrzębna PKP – Sejny – Rakówek) przez rez. “Tobolinka”, Zelwę, obok rez. “Kukle” i “Łempis”, Berżniki do Dworczyska, czarnym (Dworczysko – Ogrodniki) przez Sztabinki, Krasnogrudę i Dusznicę do przejścia granicznego Ogrodniki.
Szlaki ogólnopolskie
Trasa: Przystanek PKP Jastrzębna – Jastrzębna I – Hruskie – Wilkownia – Podwołkuszne -Krasne -Żabickie – Ur. Młynek – Lubinowo – Gruszki – Śluza Tartak – Rygol – Brożane – Ur. Wielki Bór – Giby – Rez. “Tobolinka” – Zelwa – Rez.”Kukle” – Zamieciny – Berżniki – Półkoty -Sztabinki – Zaleskie – Sejny – Babańce – Klejwy – Żwikiele – os. Teklinowo – Smolany – Sejwy – Szlinokiemie – Puńsk – Szołtany – Zaboryszki – Dębniak – Fornetka – Becejły – Krzywólka – Wygorzel -Wierzbiszki – Rutka-Tartak – Potopy -Marianka – Poplin – Soliny – Sześciowłóki – Okliny – Mauda – Rakówek (opuszczenie terytorium Suwalszczyzny na 177,9 km) -[Pobłędzie – Maciejowięta – Stańczyki – Błąkały – Gołdap].
Szlak gigant 210 km długości, biegnący wzdłuż granic Rzeczypospolitej Polskiej, wiążący Kotlinę Biebrzańską z puszczańską Równiną Augustowską, morenami sejneńskimi i dalej przez północną Suwalszczyznę (m.in. Dolinę Rowelską) dążącego przez Puszczę Romincką do Gołdapi. Możliwość noclegów na polach namiotowych i kwaterach agroturystycznych w Wilkowni, Gruszkach, w strefie Kanału Augustowskiego, okolicach Gib, Sejn (schronisko PTSM), Puńsk (schronisko młodzieżowe), Becejłach, Rutce-Tartaku, kwater agroturystycznych i pensjonatów w okolicach Wiżajn. Mamy okazję poznania fragmentu pięknego Kanału Augustowskiego i rzek puszczańskich, jezior gibiańskich, berżnickich i sejneńskich, ciekawego tworu geologicznego “ozu berżnickiego”, interesujących miejsc kulturowych (reliktów staroobrzędowców i możliwość poznania kultury litewskiej), cennych zabytków (Sejny, Smolany), cmentarzy, obiektów budownictwa ludowego, moren w Szołtanach, Gór Sudawskich, fascynujących dolin Rowelskiej i Marianki, jezior u źródeł Czarnej Hańczy, już na Mazurach Garbatych sławnych mostów w Stańczykach. Do punktu początkowego można dojść szlakiem zielonym Augustów – Lipsk.
Trasa: Augustów Klonownica – Goła Zośka – Szczebra – Uroczysko Młynisko – Uroczysko Święte Miejsce – Jaśki – Dowspuda – Raczki – Małe Raczki – Kotowina – Sadłowina – Nowa Wieś – Bakałarzewo – Matłak – Garbas – Filipów – Wólka – Rospuda – Huta – Czarne – Białe Jeziorki -71,3 km – [Czarne Pruskie – Kociołki – Pluszkiejmy].Cały szlak ma długość 82,8 km.
Szlak przedstawiający uroki doliny Rospudy. Schroniska PTSM znajdują się w Raczkach, Bakałarzewie, Pluszkiejmach, trochę leśnych pól biwakowych, kwatery agroturystyczne, dobre zaopatrzenie po drodze. Początkowo przebiega zachodnią rubieżą Puszczy Augustowskiej, później w terenie otwartym górzystym Pojezierza Zachodniosuwalskiego, z widokami na malownicze jeziora Bolesty, Sumowo, Siekierowo, Garbaś, Długie, Kamienne, Rospuda, Czarne, w końcowym etapie przechodzi się przez fragment Mazur Garbatych. Możliwość poznania ciekawych zabytków w Dowspudzie, Raczkach (w pierwszych dwóch miejscowościach o dużej randze artystycznej, związanych z działalnością hr. Ludwika Michała Paca), Bakałarzewie, Filipowie (tu też ciekawe wątki religijne – tradycje działalności arian, a w XX wieku – mariawitów) oraz pozostałości fortyfikacji tzw. linii Kocha.
Szlaki regionalne
Trasa: Suwałki – Okuniowiec – Osinki – Szwajcaria – Studzieniczne – Rezerwat “Cmentarzysko Jaćwingów” – Prudziszki – Czerwone Bagno – Krzemianka – Jeleniewo – Kazimierówka – Jeglówek – Góra Zamkowa w Szurpiłach – Udziejek Górny – Udziejek Dolny – młyn Jaczno – Smolniki – Jodoziory – Postawele – Rutka-Tartak.
Bardzo atrakcyjny szlak pozwalający poznać piękną rzeźbę młodoglacjalną najpierw w okolicy Suwałk, a następnie Bramy Jeleniewskiej i Zagłębienia Szeszupy. Po drodze zabytki pojaćwieskie i przedjaćwieskie (mogiły kurhanowe, grodziska), malownicze jeziora Okuniowiec, Szurpiły, Jeglówek, Tchliczysko, Udziejek, Kamenduł, Jaczno, Czarne, Białe, Pobondzie oraz wspaniała Dolinę Rowelska, zabytki budownictwa drewnianego (kościół w Jeleniewie).
Trasa: Augustów – Rezerwat “Jezioro Kalejty” – Strękowizna – Uroczysko Powstańce – jezioro Busznica – Danowskie – jezioro Blizno – gajówka Czerwony Krzyż – Tobołowo – Sarnetki -Tobołowo – Tartaczysko – Frącki – Okółek – Dworczysko – Brożane – Rygol.
Szlak wiąże Augustów ze szlakami wigierskimi (czerwonym, niebieskim). Prowadzi wzdłuż jezior augustowskich Białego Krechowieckiego, Długiego (Kalejty), Busznicy, Blizna, Blizenka, Tobołowa, Brożanego, Płaskiego, rzeki Blizny, przez dział Wisły i Niemna do doliny Czarnej Hańczy wśród pięknych okazów puszczańskich, z polanami wsi tzw. Boru. Baza noclegowo-gastronomiczna najgęstsza w początku i na końcu trasy, jednak nad Czarną Hańczą są pola namiotowe i kwatery agroturystyczne.
Trasa: Augustów – jezioro Sajno – Sajenek – uroczysko Stara Ruda – pas przeciwpożarowy – ur. Kozi Rynek – ur. Burakowa Luka – ur. Królowa Woda – Hanus – gajówka Słoneczna Przyszłość – Borek – Gruszki – śluza Sosnówek – Mikaszówka.
Szlak puszczańskim matecznikiem dla samotników obcujących z “żywym tętnem przyrody”, zapoznaje z rezerwatami “Stara Ruda”, “Kozi Rynek”, “Kuriańskie Bagno”, zaprowadza w pobliże “Starożynu”. Biegnie zrazu północnym brzegiem największego akwenu augustowskiego – Sajna, potem pomiędzy Jeziorkiem a Stawem Sajenek, przechodzi przez uroczyska leśne, gdzie są pamiątki po powstaniu 1863 roku oraz walkach drugiej wojny światowej, puszczańskie osady z drewnianymi zabudowaniami, nad zabytkowe śluzy Sosnówek i Mikaszówka.
Trasa: Augustów – Trakt Napoleoński – Wojciech – Studzieniczna – Stanica Wodna PTTK Swoboda – rezerwat “Stara Ruda – Kanał Czarnobrodzki – Czarny Bród – jaz Sucha Rzeczka – jezioro Serwy – Gorczyca – Płaska – jezioro Pobojne -śluza Paniewo – rezerwat “Perkuć” – jezioro Mikaszewo – binduga Jazy – Mikaszówka.
Szlak idący wzdłuż najpiękniejszej części Kanału Augustowskiego, także dawnymi drogami holowniczymi (m.in. Kanała Czarnobrodzkiego), jezior włączonych do systemu (Białe Krechowieckie, Staw Wojciechowski, Staw Księdzowski, Studzieniczne, Serwy, Staw Gorczycki, Orle, Pobojne, Paniewo, Krzywe, Mikaszewo, przez lasy Puszczy Augustowskiej. Dobrze zagospodarowany.
Trasa: Augustów – Białobrzegi – Gliniski – Świderek – Gabowe Grądy – Bór -Komaszówka – Huta Sztabińska – Kopiec – Wrotki – leśnictwo Łubianka – Jaminy – Czarniewo – Czarny Las -przysiółek Pogorzałe – Kunicha – Sztabin – Krasnoborki – Wolne – Jasionowo -Krasnybór -Komaszówka – przystanek PKP Jastrzębna – Jastrzębna I – Jastrzębna II.- Ostrowie Biebrzańskie – Nowy Lipsk – Lipsk nad Biebrzą.
Trasa prowadząca głównie północnym obrzeżem Kotliny Biebrzańskiej i Biebrzańskiego Parku Narodowego. Interesująca głównie ze względów kulturowych – poznaje się wioski staroobrzędowców, relikty unitów, ślady drugiej wojny światowej w postaci żelbetonowych schronów, tradycję po wielkim reformatorze Karolu hr. Brzostowskim i po jego dziadzie Joachimie Chreptowiczu, ciekawe ludowe budownictwo, zabytkowe kościoły w Jaminach, Sztabinie, Krasnymborze, Lipsku, kapliczki zrębowe, odlewy z Huty Sztabińskiej. Wzdłuż trasy rozległe widoki doliny Biebrzy.
Trasa: Suwałki – Ur. Białorogi – Biała Woda – Potasznia – Osowa – Turówka Stara – Taciewo – Gaciska – Jemieliste – Dębszczyzna – Olszanka – Filipów (32,4 km) – [Wieliczki 78,4 km].
Szlak łączący Suwałki z Doliną Rospudy (Pojezierzem Zachodniosuwalskim) i dalej z Pojezierzem Ełckim. Prowadzi od lasu szwajcarskiego, mającego znaczenie martyrologiczne (miejsce straceń) przez wysoczyznę Białej Wody z bardzo efektownymi kanionami, nad położone na równinie jeziora taciewskie do Filipowa, miasta mającego ciekawe tradycje historyczne, a potem dalej przez Puszczę Borecką na Pojezierze Mazurskie.
Szlaki lokalne suwalsko-wigierskie
Baza w kwaterach agroturystycznych, schroniskach młodzieżowych (Błaskowizna, Turtul, Smolniki) skupiona jest głównie przy Suwalskim Parku Krajobrazowym.
Trasa: Prudziszki – Żywa Woda – Okrągłe – Podwysokie Jeleniewskie – Rutka – Szeszupka – Wodziłki – Cisówek – Dzierwany – Dziadówek.
Jedna z najpiękniejszych tras widokowych, łącząca tzw. Bramę Jeleniewską z moreną czołową tzw. Garbu Krzemieniuchy, tarasowym obrzeżem pradoliny Czarnej Hańczy, Zagłębieniem Szeszupy, pasmem moren czołowych, źródliskami krawędzi pradoliny Szeszupy, ciągiem ozów do źródlisk Czarnej Hańczy, w dużej mierze przez obszar Suwalskiego Parku Krajobrazowego i jego otulinę. Na uwagę zasługują relikty kultury staroobrzędowców we wsi Wodziłki, piękne oczka polodowcowe, jeziora Linówek i Cisówek.
Trasa: Prudziszki – Suchodoły – Leszczewo – Góra Jesionowa – Przejma Wielka – Przejma Mała – Ignatówka – Podsumowo – Gulbieniszki – Góra Cisowa – Udziejek Górny – Wodziłki – Błaskowizna – Stara Hańcza – Dzierwany – Smolniki.
Jeden z piękniejszych szlaków widokowych prowadzący od Bramy Jeleniewskiej nad jeziora Szelment Wielki i Szelment Mały, koło mniejszych akwenów, a stamtąd do największych atrakcji Suwalskiego Parku Krajobrazowego (do Góry Cisowej, Wodziłek, jeziora Hańczy, panoramy jezior Jaczna i Kleszczewickich).
Trasa: Krzywe – Samle Drugie – Samle Pierwsze – Rezerat “Wiatrołuża II” – Kaletnik – Klonorejść – Głęboki Rów – Leszczewo – Wołownia – Udryn – Góra Tabaczyzna – Smolniki – Ługiele – Dziadówek – Kłajpeda – Kłajpedka – 55,7 km [Pobłędzie – Skajzgiry – Żytkiejmy].
Szlak wiążący Wigierski Park Narodowy poprzez jeziora huciańskie i okolice Kaletnika z doliną Szelmentki, Bramą Jeleniewską, Suwalskim Parkiem Krajobrazowy do Mazur Garbatych, siedziby Parku Krajobrazowego Puszczy Rominckiej. Bardzo urozmaicony, mający fragmentami cechę górskich ścieżek, z licznymi jeziorami (Krzywe, Czarne, Suchar II, Koleśne, Samle, Gałęziste, Kaletnik, Leszczewo, Udrynek, Sumowo, Krejwelek, Okrągłe, Perty, Kojle, Dziadówek, Pobłędzie Małe.
Trasa: Mierkinie – Stołupianka – Wersele – Prawy Las – Maciejowięta – Nowa Przerośl – Przerośl – Czarne (24,8 km).
Interesujący szlak dawnym torowiskiem wiążący kotlinę jeziora Hańczy (a tym samym Suwalski Park Krajobrazowy) z fragmentem Mazur Garbatych (doliną Błędzianki), a następnie z północną częścią Pojezierza Zachodniosuwalskiego z zabytkowym dawnym miastem Przerośl, mający niemal górski charakter.
Trasa: Malesowizna – Turtul – Szeszupka – Rez. “Głazowisko Rutka” – Targowisko – Jeglówek – Czajewszczyzna
Szlak łączący okolice źródeł Szeszupy z Górą Zamkową działem wodnym Czarnej Hańczy i Szeszupy pozwalający poznać kemy wodziłkowskie, głazowisko Rutka i “cyrk lodowcowy” jeziorka Linówek, zespół jezior szurpilskich.
Szlaki mniejsze (łącznikowe)
Czarny: Dziadówek – Sześciowłóki (2 km).
Łącznik wzdłuż rozciągniętej doliny z bogactwem ozowych wzgórz szlaku żółtego (Krzywe – Żytkiejmy), zakończenia czerwonego (Prudziszki – Dziadówek) z czerwonym “gigantem”(Jastrzębna PKP – Sejny – Rakówek).
Czarny: Mierkinie – Stara Hańcza (1,6 km).
Łącznik pozwalający połączyć szlak niebieski (Prudziszki – Smolniki) z zielonym (Mierkinie – Czarne), prowadzi do ruin dworu w Starej Hańczy nad najgłębszym jeziorem w Polsce (pozostałość parku krajobrazowego, tryskające źródła, dobre kąpielisko).
Czarny: Błaskowizna – Łopuchowo (4 km).
Łącznik pomiędzy szlakiem niebieskim (Prudziszki – Smolniki) z czerwonym (Prudziszki-Dziadówek) oraz zielonym (Suwałki – Rutka-Tartak). Pozwala poznać Rezerwat “Głazowisko Łopuchowo” pomiędzy jeziorem Hańcza a doliną Szeszupy (jeziorem Kamenduł).
Czarny: Wodziki – Góra Zamkowa (3,5 km).
Łącznik wyżej wymienionych szlaków czerwonego i niebieskiego, zielonego z żółtym (Malesowizna – Czajewszczyzna) i ścieżką dydaktyczną wokół jeziora Szurpiły. Po drodze rozległe widoki na pradolinę Szeszupy.
Czarny: Gulbieniszki – Wiżajny (20,2 km).
Gulbieniszki – jezioro Udziejek – Udziejek Dolny – Kojle – Smolniki – Bondziszki – Poplin – Marianka – Rogożajny Małe – Wiżajny
Długi łącznik wiążący szlaki Suwalskiego Parku Krajobrazowego z jego otuliną do “polskiego bieguna zimna”. Idzie od Góry Cisowej przez Zagłębienie Szeszupy, garbem lasu Tabaczyzna do wyjątkowo atrakcyjnych Smolnik, skąd doprowadza nad uroczą “górską” dolinę Marianki, a stąd na wysoczyznę Wiżajn.
Zielony: Sadzawki -Wiżajny (33,2 km).
Sadzawki – Budzisko – Majdan – Postawelek – Kupowo – Kupowo Folwark -Smolnica – Poszeszupie – Wingrany – Michałówka – Ejszeryszki – Maszutkinie -Skombobole – Sudawskie – Laskowskie – Wiżajny.
Mało znany, a niezwykły krajobrazowo szlak prowadzący dolinami Szelmentki (m.in. kanion tej rzeki), Szeszupy i Wigry poprzez Góry Sudawskie do Wiżajn. Także odpowiedni dla zaprawionych rowerzystów górskich.
Czarny: Szypliszki – Postawelek (6,6 km).
Szlak łącznikowy ułatwiający poznanie doliny Szelmentki, poprzez las wyprowadzający nad jezioro Iłgiel, odchodzący od dogodnego dojazdu PKS do szlaku zielonego.
Szlaki lokalne suwalsko – wigierskie
Obszar nasycony ośrodkami wczasowymi, kwaterami agroturystycznymi, polami namiotowymi, biwakowiskami z licznymi placówkami gastronomicznymi.
Trasa: Dworzec PKP Suwałki – Mała Huta – jez. Krzywe – Jez. Koleśne – Jez. Czarne – Krzywe – Sobolewo – Gawrych Ruda – jezioro Staw – Płociczno – Walne – Ateny – jez. Blizno – Upustek – Danowskie
Trasa stanowi połączenie szlaków północnosuwalskich z wigierskimi i augustowskimi. Z pagórkowatego terenu północnego krańca Równiny Augustowskiej przechodzi do płaszczyzny piaszczystej w jej środkowej części nad jeziora rynny Bliznej. Poznaje się rozmaite zbiorowiska leśne Puszczy Augustowskiej, misy jezior huciańskich i okołowigierskich oraz dolinę Czarnej Hańczy ze stanowiskami rzadkich roślin. Duże fragmenty nadają się na trasy narciarskie, niemal całość na wycieczkę rowerową. Po drodze możliwość noclegu w kwaterach agroturystycznych i polach biwakowych nad Wigrami i w rejonie Aten – Danowskich.
Trasa: Krzywe – Leszczewek – jez. Leszczewek – Stary Folwark.
Nazwany na cześć wybitnego biologa, żyjącego w latach 1880-1945, który należał do organizatorów i długo kierował Stacją Hydrobiologiczną w Starym Folwarku, placówką mającą nieprzeceniony dorobek naukowy. Łączy nawiązującą do jego tradycji siedzibę współczesnego ośrodka badawczego przy zarządzie Wigierskiego Parku Narodowego z miejscem jego działalności. Poznaje się po drodze rozmaite zbiorowiska leśne, jezioro Wigry i Leszczewek
Trasa: Stary Folwark – Tartak – Magdalenowo – Wigry – Czerwony Folwark – Rosochaty Róg -Mikołajewo – Ur. Piaski – Czerwony Krzyż – Jastrzęby – Zakąty – Krusznik – Bryzgiel – Ur. Powały – Gawrych Ruda – Słupie – obszar ochronny Czarna Hańcza – Cimochowizna – Leszczewek – Stary Folwark.
Poświęcony pamięci pierwszego i najbardziej aktywnego z powojennych przewodników suwalskich i działaczy PTTK Antoniego Patli (1898-1977). Odsłania niemal wszystkie uroki perły suwalskich jezior i otaczających mniejszych jeziorek [Omołówek, Postaw, Klonek, Krusznik, Mulaczysko, Czarne (bryzglowskie), Czarne (gawrychrudzkie), Okrągłe, Długie, Muliczne, Leszczewek] z zespołem pokamedulskim, po drodze panoramy widokowe, z form terenu liczne moreny, kemy, akumulacyjne terasy rzeczne, zagłębienia wytopiskowe. Na dość znacznym odcinku przechodzi wzdłuż granicy postoju czoła lądolodu stadiału pomorskiego zlodowacenia Wisły. Ułatwia kontakt z fascynującą przyrodą, z roślinami chronionymi i zwierzętami.
Trasa: Ur. Węgzał w ok. Mikołajewa – Maćkowa Ruda – Wysoki Most – Karolin – Wierśnie – Giby – Pomorze – Posejnele – Grudziewszczyzna – Sejny.
Szlak wiążący szlaki nadwigierskie z Sejneńszczyzną, nazwany przez jego projektanta “szlakiem dziesięciu jezior” (grupy gibiańskiej i berżnickiej). Dość urozmaicony. Biegnie przez piękne połacie lasu wschodniej części Wigierskiego Parku Narodowego i innych borów Puszczy Augustowskiej, potem otwartymi obszarami morenowymi (moren czołowych, dennych, pagórków kemowych, ozów). Spotyka się po drodze ślady kultury Rosjan staroobrzędowców, urokliwe kapliczki i krzyże, a w Sejnach wysokiej klasy zabytki, poznaje się także pamiątki narodowej martyrologii. Poza obszarem WPN miejsca biwakowe znajdują się w Wysokim Moście (stanica wodna PTTK), Karolinie, Gibach, Posejnelach, w okolicach Berżnik. Tą trasą można nawiązać kontakt ze szlakiem czerwonym gigantem idącym z Gib na południe w okolice Augustowa, z Sejn – na północ i zachód z Gołdapią, wzdłuż granic z Litwą i Rosją.
Szlak spacerowy, bardzo atrakcyjny ze względu na sprzężenie ze ścieżką dydaktyczną przyrodniczą “Suchary”. Pozwala na poznanie krajobrazu morenowego i niewielkie jeziorka typu dystroficznego oraz żeremia i żerowiska bobrów.
Szlaki krótsze (łącznikowe)
Szlak czarny: Płociczno PKP – Płociczno (2,6 km).
Jeden z krótszych szlaków łącznikowych pozwalający przybyszom z głębi kraju ominąć centrum Suwałk i szybciej dojść do południowych szlaków wigierskich (niebieskiego Suwałki – Danowskie i zielonego Szypliszki – Postawelek).
Czerwony: Wysoki Most – Wysoki Most (13 km).
Krótki szlak pozwalający na urozmaicenie ww. szlaku niebieskiego Uroczysko Węgzał – Sejny) i poznanie najpiękniejszych fragmentów środkowego biegu Czarnej Hańczy. Łaczy się także w Sernetkach ze szlakiem żółtym, dążącym do szlaków augustowskich. Po drodze przykłady ludowego budownictwa ludowego.
Czarny: Wysoki Most – Dziewiętnasty Kilometr (2,7 km).
Szlak łącznikowy skracający dojście do szlaku czerwonego (Wysoki Most – Wysoki Most) i żółtego (Augustów – Mikaszówka), poza rezerwatem “Studziany Las”. Przeznaczony raczej dla rekreacyjnej turystyki masowej, prowadzi do popularnego miejsca piknikowego.
Czerwony: Krusznik – Danowskie (8,5 km)
Krusznik – leśniczówka Krusznik – Monkinie – Danowskie.
Szlak pozwalający połączyć szlaki wigierskie z augustowskimi do jezior Blizno i Blizienko. Pozwala zapoznać się z ładnymi partiami lasu (stanowisko głuszca) i ciekawymi przykładami budownictwa drewnianego z kościołem w Monkiniach.
Czarny: Sobolewo I – Kładka na Czarnej Hańczy w Obszarze Chronionym “Czarna Hańcza” (1,7 km).
Czarny: Sobolewo II – Kładka na Czarnej Hańczy w Obszarze Chronionym “Czarna Hańcza” (1,5 km)
Najkrótsze łączniki pozwalające dojść do szlaku zielonego (Szypliszki – Postawelek) z przystanków MPK.
Szlaki lokalne sejneńskie
Trasa: Dworczysko – Sztabinki – Krasnogruda – Dusznica – Hołny Mejera (przejście graniczne Ogrodniki).
Łącznik wiążący szlak czerwony gigant (Jastrzębna PKP – Sejny – Rakówek) z przejściem granicznym w Ogrodnikach, jako fragment włączony do Europejskiego Szlaku Dalekobieżnego E -11. Po drodze panoramy na jeziora Pirczis, Sztabinki, Dubelnik, Gaładuś, Hołny. Spotyka się ślady staroobrzędowców (cmentarz), miejsce związane z pobytami wybitnego poety Czesława Miłosza.
Trasa: Aleksiejówka – Posejnele – Kukle – Zelwa.
Szlak łącznikowy wiążący szlaki suwalsko – wigierskie, przechodzące przez Sejneńszczyznę, z augustowskimi, konkretnie niebieski: Ur.Węgzał – Sejny (Uroczysko Węgzał – Sejny) z czerwonym gigantem (Jastrzębna PKP – Sejny – Rakówek): Jastrzębna PKP – Sejny – Gołdap. Zapoznaje z malowniczymi okolicami jeziora Pomorze i jeziora Kunis.
Szlaki lokalne augustowskie
Trasa: Augustów – Białobrzegi – Necki Borek – Netta I – Bargłów Dworny – Bargłów Kościelny -Rozalin – Pomiany – Łabętnik – Reszki – Kukowo [opuszczenie granic Suwalszczyzny] -[PGR Borzymy – Ełk].
Szlak wiążący Augustów – najpopularniejszą miejscowość turystyczną na Suwalszczyźnie ze stolicą Mazur Wschodnich – Ełkiem, a tym samym Równinę Augustowską z Pojezierzem Ełckim. Biegnie początkowo wzdłuż Kanału Augustowskiego, potem głównie w terenie odkrytym poprzez Wzgórza Milewsko-Bargłowskie (morenę denną), podziwia się interesujące formy wytopiskowe martwego lodu w rejonie Łabętnika, Reszek i Kukowa. Po drodze interesujące przykłady budownictwa ludowego i tradycji historycznych drobnoszlacheckich.
Trasa: Danowskie – Kopanica -Tobołowo – przysiółek Podserski Las – Serski Las – Serwy – Sucha Rzeczka.
Szlak łączący wezeł szlaków Danowskie (32 wigierski czerwony z Krusznika i 21 niebieski z Suwałk, 4 żółty z Augustowa do Mikaszówki) ze strefą Kanału Augustowskiego (6 szlak zielony Augustów-Mikaszówka). Wędruje bezpośrednio nad jeziorami Blizno, Tobołowo, Serwy. Po drodze znajdują się miejsca pamięci narodowej. W pobliżu dobra baza noclegowa i gastronomiczna.
Trasa: Mikaszówka – śluza Sosnówek – śluza Tartak – śluza Kudrynki – Rudawka – śluza Kurzyniec – Wołkusz – Bohatery Leśne Nowe – Bartniki – Starożyńce – Rubcowo.
Szlak wytyczony przez harcerzy warszawskich poprzez ciekawe miejsca historyczne i stanowiska biologiczne (botaniczne), wzdłuż wschodniej części Kanału Augustowskiego, z Puszczy Augustowskiej wychodzi na otwartą przestrzeń północnego szpicu Wzgórz Sokólskich z kotliną “górską” w Starożyńcach, nad dolinę Wołkuszanki cofa się do puszczańskiej osady Rubcowo. Po drodze m.in. schrony bojowe “linii Mołotowa”, ciekawe zabudowania wiejskie, kapliczki i krzyże drewniane. Baza noclegowa i sklepy wyłącznie w Mikaszówce i Rudawce.
Przez teren powiatu augustowskiego przechodzą ponadto fragmentarycznie (na krótkich odcinkach) lokalne trasy wychodzące i dążące poza jego terytorium (znakowane przez białostocki oddział PTTK):
Niebieski: Lipsk – Dolistowo Stare.
Lipsk (rynek) – [Jałowo – Kamienna Stara – Żakle -Rudkowszczyzna-]- Jagłowo – Dębowo – Jasionowo – [Dolistowo Stare] – 60,3 km.
Wzdłuż doliny Biebrzy. Po drodze liczne przykłady ciekawego budownictwa drewnianego. Wzdłuż trasy pola namiotowe leśne i prywatne oraz gospodarstwa agroturystyczne.
Żółty: Tama – Nowy Świat w Rez. Grzędy.
[Tama (PKS) – Kuligi – Orzechówka]- Tajenko – Polkowo – Jasionowo – Kopytkowo – [“Nowy Świat”] – 38,5 km.
Trudna trasa pozwalająca poznać niesłychanie urozmaicone pod względem biotopów Czerwone Bagno. Przez terytorium powiatu augustowskiego przebiega środkowy odcinek szlaku. Tu właśnie w Dębowie i Kopytkowie, a także na końcu szlaku znajdują się miejsca noclegowe (prywatne pola namiotowe, gospodarstwo agroturystyczne, “domek myśliwski” z wieżą widokową.